Biz Kimiz
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST), 2006 yılında insan hakları ihlalleri anlamında en riskli mekânlardan biri olan hapishanelerde, mahpusların hak ve özgürlüklerini korumak; haklar, koşullar ve uygulamalar bağlamında hapishanelerin uluslararası insan hakları standartlarına ve insan onuruna uygun hale getirilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur.
Vizyonumuz
Vizyonumuz, Türkiye’nin özelde mahpus hakları[1] olmak üzere tüm insan haklarının hayata geçirildiği ve garanti altına alındığı, hapishane koşullarının ve mahpus haklarının insan hakları ve evrensel değerlerle bağdaşır hale geldiği bir ülke haline gelmesidir.
Misyonumuz
Misyonumuz, Türkiye’de mahpus haklarının yerleşmesi, mahpusların hak özneleri olarak tanımlanması ve hapishane koşullarının iyileştirilmesi için izleme değerlendirme ve savunuculuk çalışmaları yapmaktır.
Tematik Alanlar
Tematik alanlar, CİSST’in savunuculuk ve izleme faaliyetlerinin merkezinde yer alır. Özel ihtiyaç sahibi mahpus gruplarına danışmanlık verir ve mahpusların sorunlarını ve ihtiyaçlarını görünür kılmak amacıyla farklı alanlarda çalışan sivil toplum örgütlerini de hapishane alanında mobilize eder. Tematik alan yürütücüleri mahpusların gündeme alınmasını istedikleri konu ve kampanyalar hakkında ilgili sivil toplum örgütlerini bilgilendirir, sivil alanın sürece aktif katılımını sağlamak ve planlanan kampanya, program ve aktivitelerin etkisini arttırmak amacıyla bilgi ve deneyim paylaşımı yapar.
- Mahpusların haklarının ve özgürlüklerinin korunması, bu hak ve özgürlüklerin insan onuruyla ve evrensel değerlerle bağdaşır duruma gelebilmesinin sağlanması.
- Türkiye’de hapishanelerin şartlarının uluslararası insan hakları standartlarına ve insan onuruna olabildiğince uygun olması için yerel ve uluslararası sivil toplumun katkısının mobilize edilmesi.
- Hapishanelerin şeffaflaştırılması, sivil toplumla bağlarının güçlendirilmesi.
- LGBTİ, engelli, yaşlı, yabancı uyruklu, kadın, çocuk, ağırlaştırılmış müebbet, hasta, Roman, işçi, öğrenci gibi “dezavantajlı”, “hassas” veya “kırılgan” olarak da adlandırılan “özel ihtiyaçları olan” mahpus gruplarına ilişkin farkındalığın arttırılmasının yanı sıra bu mahpus gruplarının haklarının korunması ve ihtiyaçlarının karşılanması için özel çalışmalar yürütülmesi.
- Ceza infaz sistemi üzerine akademik veya profesyonel faaliyet gösterecek/gösteren kişilerin deneyimlerini arttırmak için yerel ve uluslararası gönüllülerle birlikte çalışılması.
- Yazılı ve görsel medya ile sosyal medyanın ve internetin etkin kullanımı yoluyla hapishaneler konusunda farkındalık ve hassasiyet yaratılması.
- Hapishanelere ilişkin uluslararası standartları içeren belge ve kaynakların Türkçeye çevrilerek basılmasının sağlanması ve bu yolla hapishaneler alanında çalışan kişi, kurum ve kuruluşlara kaynak yaratılması.
- Mağdurların da durumunu dikkate alarak hapsetmeye alternatif, onarıcı, sosyal entegrasyonu teşvik eden yaptırımların uygulanmasına katkıda bulunulması, suçu önleyici çalışmaların yaygınlaştırılması ve bu sayede hapishanelerin kullanımının azaltılabilmesi için destek olunmasıdır.
- Tüm çalışmalarında insan haklarını ve insan onurunu temel alır ve hak temelli mücadeleye katkıda bulunmayı hedefler.
- Her türlü şiddeti ve ayrımcılığı reddeder.
- İnsan haklarının bütüncül olduğunu savunur ve haklar arasında hiyerarşi kurmaz.
- Ceza infaz sistemi ile ilgili sorunların toplumun sorunları olduğunu kabul eder ve toplumun bu konuda sorumluluk üstlenmesi gerektiğine inanır.
- Tarafsız ve kapsayıcıdır. Gerek çalışmalarındaki partnerlerini belirlerken ve mahpus gruplarıyla ilgilenirken gerekse de çalışmaları esnasında taraf gözetmez.
- Mahpusların sadece “suçlu” olarak kodlanmasını ve nesneleştirilmesini reddeder ve onları hak özneleri olarak görür.
- Şeffaftır. Çalışmalarını raporlar ve çıktılar aracılığıyla kamuoyuyla paylaşır.
- Enternasyonalisttir. Uluslararası çalışmalar gerçekleştirilmesi gerektiğine inanır ve uluslararası çalışmalar yürütür, bu çalışmaları destekler.
- Kolektiviteye ve demokrasiye inanır. Çalışmaların ekip içerisinde demokratik ve şeffaf olarak yürütülmesini destekler.
- Zarar vermeme ve gizlilik açısından sorumluluk ilkelerini benimser. Yaptığı çalışmaların mahpuslara olumsuz geri dönüşleri olmamasına dikkat eder. Bulgulara ilişkin raporlarını kamuoyuyla paylaşırken mahpusların özel hayatlarını deşifre etmez.
- Bağımsızdır. Devlet veya fon veren herhangi bir kuruluşla bağımsızlığını zedeleyecek bir ilişki geliştirmez. Çalışmalarını destekleyen kuruluşların çalışmaların içeriğine ve çıktılarına müdahalesini reddeder.
CİSST Destek Merkezi
CİSST Destek Merkezi’nin amacı mahpuslar ve mahpus yakınlarını; hakları ve bunları talep edebilecekleri hak arama mekanizmaları hakkında bilgilendirmektir.
Bu bağlamda CİSST Destek Merkezi mahpuslar ve mahpus yakınlarının hak mücadelelerinin güçlenmesi için mahpus ve mahpus yakınlarını bilgilendirir, onlarla birlikte/onlar adına başvurular yapar ve başvuru mekanizmalarına erişim konusunda destek verir.
Destek Merkezi altında yürütülen faaliyetler: Mahpus Danışma Hattı, mektuplaşma faaliyetleri, mahpus yakınlarıyla yüz yüze görüşmeler veya e-mail yoluyla danışmanlık sağlanması, başvuru kolaylaştırıcılığı, Mahpus Hakları El Kitabı ve Haklarım Başvuru Kılavuzuna erişimin sağlanması, avukat ziyaretleri ve Mahpus ve Mahpus Yakınları Başvuru Rehberidir.
CİSST Destek Merkezi’ne 2024 yılında başka mahpus aracılığı ile ulaşan 102, bizim kendisine ulaştığımız 289, ailesi aracılığı ile ulaşan 290, başka bir STK aracılığı ile ulaşan 29, avukatı aracılığı ile ulaşan 61 mahpus bulunmaktadır. 51 mahpus ise gazete ilanı aracılığıyla CİSST’den haberdar olduğunu belirtmiştir.
Mahpus Danışma Hattı
CİSST Mahpus Danışma Hattı, mahpus haklarına dair bilgi almak isteyen, kendisinin veya hapishanedeki yakınlarının hak ihlaline uğradığını düşünen, ceza infaz sistemine ilişkin soruları veya sorunları olan mahpus ve mahpus yakınlarının bilgi ve destek almaları için oluşturulmuş bir telefon hattıdır. CİSST Mahpus Danışma Hattı hafta içi 10.30-18.00 saatleri arasında Türkçe, Kürtçe ve İngilizce olmak üzere 3 dilli olarak hizmet vermektedir.
CİSST Danışma Hattı’na telefon aracılığıyla ulaşan mahpus ve mahpus yakınlarının ilettikleri hak ihlalleri iddiaları talepleri çerçevesinde ilgili kurumlara aktarılır, gerektiği durumlarda ilgili CİSST Tematik Alan temsilcisi ve Destek Merkezi Koordinatörü tarafından takip edilir. Danışma Hattı’na ulaşan mahpus, mahpus yakınları ve alanla ilgili çalışma yürüten avukat, akademisyen ve kurum temsilcilerine danışmanlık hizmeti verilir.
CİSST, 2024 yılında Mahpus Danışma Hattı’nı arayan 360 farklı mahpus, 823 mahpus yakını ve 7 avukata toplamda 1188 kez hakları ve yaşadıkları sorunlara dair destek ve/veya danışmanlık vermiştir.
Mahpus ve Mahpus Yakınları Başvuru Rehberi
Mahpus ve Mahpus Yakınları Başvuru Rehberi, tahliye olan ve/veya hali hazırda infaz süreci devam eden mahpusların ve mahpus yakınlarının şikayetlerini ilgili kurumlara iletmek istediklerinde başvuru yapabilecekleri Kamu Kurumları, Sivil Toplum Örgütleri ve Meslek Odalarının adres, telefon ve fax gibi iletişim bilgilerine erişimlerini kolaylaştırmak için oluşturulmuştur.
2023 yılında başvuru rehberine eklenen mahpusların, mahpus yakınlarının, avukatların ve sivil toplum kuruluşu çalışanlarının en çok bilgi talep ettikleri 22 farklı konuda Bilgi Notu, 18 adet Dilekçe Örneği ve 75 soruluk Sıkça Sorulan Sorular bölümü 2024 yılında 19,679 kişi tarafından 38,238 kez görüntülendi.[1]
[1] 1 ocak 2024 – 31 Aralık 2024 arası awstat verileri ile elde edilmiştir.
