Bu rehber Türkiye’de uluslararası insan hakları mekanizmaları içerisinde, diğer bölgesel ve uluslararası mekanizmalar ile karşılaştırıldığında daha az bilinen ve diğerleri kadar yaygın bir şekilde başvurulmayan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi Özel Prosedürlerini tanıtmak ve başvuruları yaygınlaştırmak amacıyla yol gösterici bilgileri paylaşmak için hazırlanmıştır.
BM İnsan Hakları Konseyi Özel Prosedürleri başvuru koşulları, içerik ve hazırlama süreci bakımından Türkiye’de daha fazla bilinen ve başvurulan Avrupa Konseyi mekanizmalarına kıyasla daha basit bir sistematiğe sahiptir. Rehber içeriğinde bu sistematik açıklanmakta ve örneklerle somut hale getirilmektedir. Bu yönüyle, Türkiye’de hak ihlallerini özel prosedürlere taşımak isteyen bütün sivil toplum örgütleri (STÖ), insan hakları savunucuları ve hakları ihlal edilen bireyler açısından yol gösterici niteliktedir. Bu genel kapsama ek olarak, Rehber, ceza infaz kurumları (CİK) ile ilgili çalışan sivil toplum örgütlerine, hak ihlallerini özel prosedürlere şikayet yoluyla iletmek bakımından yararlı olabileceği düşünülen spesifik bilgiler ve tavsiyeler de içermektedir. Bu doğrultuda Rehberde, CİK’lerde oluşabilecek hak ihlallerine örnekler oluşturularak, bu örnekler üzerinden hangi tematik özel prosedürler ile bağlantıya geçilebileceği de somut olarak belirtilmiştir.
Rehberin ilk bölümünde özel prosedürlerin Birleşmiş Milletler mekanizmaları içindeki yerinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak ve bir çerçeve oluşturmak amacıyla öncelikle Birleşmiş Milletler Mekanizmalarına ve sistemine dair genel bilgiler verilmiştir. Takip eden bölümlerde ise özel prosedürlere dair ayrıntılar aktarılmıştır. Bu kapsamda özel prosedürlerin neler olduğu, hangi araçları kullanarak ne tür işlevleri yerine getirebileceğine değinilmiş ve başvuru sürecine dair bilgiler verilmiştir.
Bu Rehberin, özel prosedürlere yapılacak başvurular bakımından pratik ihtiyaçlara cevap vermesi amaçlandığından, gerek Birleşmiş Milletler sistemine gerekse özel prosedürlere dair dar bir teorik çerçevenin dışına çıkmaktan özellikle kaçınılmıştır. Bu konularda daha geniş bilgi edinmek isteyenler için Rehberin son bölümünde yararlanılabilecek belirli kaynaklara dair kısa bir liste yer almaktadır.