Mahpus Hakları El Kitabı

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

*Proje tarihi:

20 Haziran 2014 – 31 Mart 2015

*Proje ekibi: 

Proje koordinatörü: Mustafa Eren

*Fon veren kuruluşlar:

Heinrich Böll Stiftung Derneği, Açık Toplum Vakfı

*Proje özeti:

Şubat 2014 tarihi itibariyle Türkiye’de yaklaşık 150.000 mahpus bulunmaktadır. Adalet Bakanlığı’nın planlamalarına göre önümüzdeki 4 yıl içinde yaklaşık 200 hapishane açılacak ve mahpus sayısı 255.000’e çıkarılacaktır. Bu rakamlar hapishanelerin Türkiye’nin yaşantısında giderek artan bir yere sahip olacağını göstermektedir.

Hapishanelerin ve mahpusların sayılarının giderek arttığı Türkiye’de bu mekanlara ilişkin hak ihlalleri iddiaları ise sürekli olarak gündemdedir. Sivil toplum örgütlerinin hapishanelerde yeterince çalışma yapmasının teşvik edilmiyor hatta engelleniyor oluşu, hapishanelerdeki sosyal görevlilerin sayısının yetersizliği, hak ihlallerine karşı ciddi bir soruşturma yürütülmediğine dair oluşmuş olan ciddi kanaat bu hak ihlallerinin artan mahpus sayısı ile beraber artış gösterebileceğinin göstergesi olarak okunabilir.

Hak ihlallerine karşı mahpusların oldukça küçük bir kısmını oluşturan siyasi mahpusların tavır alışları dışında ciddi bir karşı koyuş ne yazık ki söz konusu değildir. Mahpus kitlesinin oldukça büyük bir kısmını oluşturan adli mahpusların hak arama bilincinin eksikliği bir yana adli mahpuslar haklarını nasıl arayacaklarına dair pratik bilgiden de yoksundurlar. Bugüne kadar Türkiye’de adli mahpuslara yönelik olarak hak arama bilincini arttırmayı amaçlayan ciddi bir çalışma yürütülmemiş olması da bu eksikliğin giderek boyutlanmasında önemli rol oynamıştır. Bu nedenle mahpus kitlesinin genelini, özellikle de adli mahpusları hedef alan, onların hak arama bilincini yükseltmeyi ve bu konuda pratik bilgiler vermeyi amaç edinen  bir çalışma yürütmek oldukça önemlidir.

Projenin Amacı

Mahpus kitlesinin genelinde özellikle de hak arama bilincinin yetersiz olduğu aşikar olan adli mahpuslarda hak arama bilincini yükseltmek ve bu amaçla bu konuda pratik bilgiler verecek bir el kitabı hazırlamak.

Mahpusları herhangi bir hak ihlali ile karşılaştığında hangi kurum ve kuruluşlara nasıl başvuracağı konusunda teknik olarak bilgilendirmek.

Yapılacak mahpus başvuruları sayesinde hak ihlallerinin raporlanmasını sağlamak.

Yapılacak mahpus başvuruları sayesinde mahpuslarla ilgili sivil toplum örgütleri ve meslek odaları arasında ilişkilerin artmasını sağlamak.

Mahpuslar ile sivil toplum örgütleri ve meslek odaları arasında kurulacak ilişkiler sayesinde hapishanelerin şeffaflaşmasına ve hak ihlallerinin geriletilmesine katkı sağlamak.

* Adalet Bakanlığı’nın 21 Ocak 2014 tarihli bilgi edinme başvurumuza vermiş olduğu 5 Şubat 2014 tarihli cevaba göre Türkiye hapishanelerinde Şubat 2014 tarihi itibariyle 151 sosyal çalışmacı, 271 psikolog ve 352 öğretmen görevlidir. 3 Şubat 2014 tarihinde hapishanelerde 148.994 mahpus olduğu düşünülürse sosyal çalışmacı başına 986, psikolog başına 549, öğretmen başına ise 423 mahpus düşmektedir.

 **30 Aralık 2013 tarihi verilerine göre 145.598 mahpusun sadece 7.012’si siyasi mahpustur. Bu sayı genel mahpus kitlesinin ancak yüzde 5’ine denk düşmektedir.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]