[vc_row][vc_column][vc_column_text]
Proje Tarihi: 2013-2015
Fon Veren Kuruluş: Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu
Proje Çalışanları: Zafer Kıraç, Latife Uluçınar, Mustafa Eren, Ayşe Tek
*Proje tarihi:
1 Ocak 2013 – 31 Aralık 2015
*Proje ekibi:
Proje koordinatörü: Zafer Kıraç
Proje Direktörü: Latife Uluçınar/Mustafa Eren/Ayşe Tek
*Fon veren kuruluşlar:
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, Global Dialogue
*Proje özeti:
Türkiye’de Haziran 2005’te yürürlüğe giren Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile birlikte Ceza İnfaz Sistemi hızlı bir değişim sürecine girmiştir. Ceza İnfaz Sisteminin bir parçası olarak, hapishaneler üzerine yapılan mevzuat değişikliklerinin uluslararası ve Avrupa Konseyi insan hakları standartlarına uygun olması beklenmektir.
Türkiye genelinde 120.000 mahpus, 369 hapishane bulunmaktadır. Hapishanelerin mekan olarak mimari yapısı, sağlık hizmeti koşulları, hapishane personelinin çalışma koşulları, uygun eğitimleri almaları; tutukluların ve hükümlülerin (mahpusların) cezalarının infazı sonrası topluma yeniden dönecek kişiler olarak ele alınması, cezalarının infazı sırasında toplumla ilişkilerini kaybetmemeleri, sosyalleşme imkanı bulmaları, istekleri halinde rehabilitasyon programlarına katılabilmeleri, cezaevi personeliyle sağlıklı ilişkiler sürdürmesi ceza infaz sisteminin gözetmesi gereken hususlardır.
Bu hususlarda uluslararası insan hakları standartlarına ulaşılması için sivil toplumun ve üniversitelerin mobilize edilmesi büyük önem taşımaktadır. Buna karşın hapishaneler üzerine çalışan sivil toplum örgütü sayısı çok azdır. Aynı şekilde son yıllarda Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’nin (CİSST) yapmış olduğu çalışmalarla sayıları artmış olsa bile hapishaneler üzerinde çalışma yapan üniversite ve akademisyen sayısı da oldukça düşüktür.
Sivil toplumun ve üniversitelerin hapishanelere müdahil olabilmesi, hapishanelere dair üretilen politikalarda rol edinmesi; cezaların infazı; “suçu önleme”; tahliye olan mahpuslara destek gibi konularda etkin olması, varolan /olabilecek insan hakları ihlallerinin önlenmesini, uluslararası insan hakları taahhütlerinin yerine getirilmesini ve bu kurumların şeffaflaşmasını da beraberinde getirecektir. Üniversitelerin hapishaneleri bir çalışma alanı olarak görmesi, özellikle psikoloji, sosyoloji ve hukuk bölümlerinin buralarda yapacağı bilimsel çalışmalar insan hakları, uluslararası standartlar, mahpusların ve hapishane personelinin yaşam koşullarının iyileştirilmesi konularında önemli rol oynayacaktır. Böyle bir durumda atılması gereken adımlardan biri sivil toplum örgütlerinin ve üniversitelerin bir arada, koordinasyon içinde çalışmaları ve hapishanelerdeki sorunların çözümü için ortak bir eylem planı belirlemeleridir. Bir diğer adım ise hapishane idarecilerine, personellerine (infaz koruma memurları, psikososyal hizmet birimi çalışanları) üniversitelerin, özellikle ilgili bölümlerindeki akademisyenlerin ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının öneri ve değerlendirme yapabilecekleri zemin ve kanalların sağlanmasıdır.
Bu gereksinim ve ihtiyaçlardan hareketle CISST Türkiye genelinde sivil toplum örgütlerinin, medyanın, kamuoyunun hapishaneler üzerine farkındalığı arttırmak ve hapishane yönetiminin ve personelinin uluslararası normlara ve yeni yasal mevzuata göre bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla 12 ilde;
• İlgili kurum ve kişileri bir araya getirmeyi amaçlayan toplantıların ardından 3 gün sürecek atölye çalışmaları yapılacaktır. Bu atölye çalışmalarında üniversitelerin ilgili bölümlerinden akademisyenlerin, infaz koruma memurlarına, psikososyal hizmet birimi çalışanlarına, idarecilerine eğitim vermelerine, deneyim paylaşımında bulunmalarına zemin sağlanacaktır. Psikolog, hukukçu, sosyolog tarafından yürütülecek atölyeler rapor edilecek ve bu raporlar proje sonuç kitabında yer alacaktır.
• Üniversitelerde hapishaneler üzerine farkında I ık arttırıcı toplantılar düzenlenecektir.
• Yerel STÖ’ler ve diğer paydaşlar ile hapishanelerin sorunları ve çözümleri konulu toplantılar düzenlenecektir.
• Hapishanelere ilgilerini çekmek için Yerel Basın organlarıyla toplantılar yapılacaktır.
• Hapishanelerin sağlık koşulları ve mimari yapıları uzmanları tarafından incelenecek ve bu incelemenin sonuçları raporlanacaktır.
• Proje süresi boyunca gerçekleşen etkinlikler, yapılan çalışmalar projeye katılan sivil toplum örgütlerinin ve akademisyenlerin katılımlarıyla hapiste.net adlı web sitesiyle kamuoyuyla paylaşılacaktır.
• Ankara’da projenin değerlendirileceği geniş katılımlı birtoplantı yapılacaktır.
• Projenin yol haritası, edinilen bütün deneyimler, eksiklikler ve ihtiyaç analizleri sonucunda ortaya çıkacak öneriler, raporlar proje sonunda yayınlanacak ‘Hapishaneler, Sivil Toplum ve Üniversitelerin Rolü’ kitabıyla kamuoyuna ve ilgili kişi ve kurumlara sunulacaktır.
• Yapılan çalışmalarla belirlenecek ihtiyaçlar ve gereksinimler doğrultusunda şekillenecek öneriler siyasi parti temsilcilerine, milletvekillerine ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonu’na sunulacaktır, proje boyunca çeşitli partilerden milletvekillerine soru önergeleri verdirilerek hapishanelerin sorunlarının meclisin gündeminde yer alması sağlanacaktır.
• Proje bitiminde, proje süreci, aktiviteleri ve sonuçları basın toplantısı yapılarak kamuoyuyla paylaşılacaktır.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]