Hapishaneler, Türkiye’nin gündemine açlık grevleri, ölümler veya kanlı, dramatik üçüncü sayfa haberleriyle girebilmektedir ancak. Akademinin araştırma ve yazın hayatına girişi ise çok yenidir ve bu girişin başlıca ivmelerinden birini de bu merkezin kurucuları oluşturmaktadır.
Türkiye Hapishane Çalışmaları Merkezi (Turkey’s Center for Prison Studies – TCPS) hapishaneleri akademinin araştırma alanlarından biri haline getirmek ve üreteceği, üretimini destekleyeceği yayınlar, raporlar, araştırmalar aracılığıyla üçüncü sayfa haberlerinin ötesinde gündeme getirebilmek iddiasını taşımaktadır.
TCPS, insan haklarına, temel hak ve özgürlüklere ve hak temelli mücadeleye inanmakta ve hapishaneler/kapatılma alanındaki akademik üretimlerin hak temelli mücadeleden bağımsız olmaması gerektiğini düşünmekte ve çalışmalarını bu eksende yürütmektedir. Bu nedenle akademi ile sivil toplum örgütlerinin kesiştiği bir zeminde kendisini konumlandırmaktadır. Bu zeminin gereği olarak bir yandan araştırmalar yürütür ve raporlama faaliyeti yaparken diğer yandan da kendi bünyesinde oluşturduğu Türkiye Hapishaneler Enformasyon Ağı (THEA) aracılığıyla mahpuslardan ve mahpus yakınlarından başvurular almakta, mahpuslarla mektuplaşmakta, insan hakları ve bilgi edinme başvuruları yapmakta, bu başvuruları takip etmekte ve tüm bunların yanı sıra Hapiste LGBTİ, Hapiste Sağlık, Hapiste Çocuk, Hapiste Engelli, Hapiste Yaşlı, Hapiste Kadın, Ağırlaştırılmış Müebbet, Mahpusun Öğrenim Hakkı, Hapiste Genç çalışmalarını yürütmektedir.
TCPS, 2006 yılından bu yana faaliyetlerini yürüten Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’nin (CİSST) ve hapishaneler üzerine tez yazmakta olan master ve doktora öğrencilerinin 2012 yılında bir araya gelmesiyle oluşturmuş olduğu Hapishaneler Çalışma Grubu’nun birikim ve deneyimleri ışığında kurulmuştur. Kuruluş sürecinde Avrupa Birliği ve Açık Toplum Vakfı tarafından desteklenmektedir. TCPS’in kurumsal amacı, öz kaynakları ile kendi sürekliliğini sağlayabilecek duruma gelebilmek ve bir vakıf olarak varlığını sürdürebilmektir.
TCPS,2015 yılı başından itibaren kuruluş çalışmalarını ve faaliyetlerini yürütmektedir. TCPS’in kapıları ve kurumsal yapısı, TCPS’in ilkeleriyle uyum içinde olan ve hapishaneler/kapatılma alanında üretmek isteyen herkese açıktır.